Rogačički zapisi

Svetosavski susreti sela

Rogačica opet najbolja

U dupke punoj Sportskoj hali, pred oko 2.000 gledalaca, u Bajinoj Bašti su održani tradicionani 6. Svetosavski Susreti sela". U nadmetanju muških, ženskih i mešovitih pevačkih grupa, trubačkih orkestara, folklornih sastava, solo pevača, majtora na starim instrumentima, recitatora šaljivih pesama, učestvovalo 14 sela.

Žiri je za sveukupnog pobednika proglasio Rogačicu, koja je i lane osvojila laskavu titulu najboljeg. U nadvlačenju klipka u superfinalu Neđo Andrić iz Rastišta savladao je do tada nenadmašnog u ovoj disciplini Nebojšu Mijatovića - Sarmu, Ivan Rakić iz Ovčinje pobednik je u skoku u dalj, a Miladin Tešić iz Duba u obaranju sa grede.

U revijalnom delu nastupile su izvorne grupe iz Srpskog Goražda, Stapara, Kotraže, Čačka, Lučana, Rožanstva i Buara.

Ovu lepu kulturnu manifestaciju, koja neguje tradiciju i narodno stvaralaštvo, organizovao je Sportsko-turistički centar "Bajina Bašta".

R. Blanuša "Vesti", 31. januar 2008.

Sajt familije Supurović u finalu Veb Festa

Pobedila nas Ana Ivanović

Od 27. septembra do 29. novembra 2007. organizovan je prvi Festival internet sajtova Jugoistočne Evrope - Veb Fest. Cilj festivala je da promoviše upotrebu Interneta kod najšireg broja ljudi: da se poveća broj korisnika Interneta, da oni budu upoznati sa mogućnošću njegove upotrebe u svakodnevnom životu, da se privuče pažnja svih onih koji mogu da iskoriste potencijale Interneta ali i da utiču da se ti potencijali značajno uvećaju.

Na ovom festivalu učestovalo je 1387 sajtova u 13 kategorija, a naš sajt www.supurovic.net je, po odluci stručnog žirija, ušao među tri finaliste u kategoriji personalni sajtovi. Konačni pobednik u našoj kategoriji je sajt srpske teniserke Ane Ivanović, što je i bilo očekivano, a kada vas dobije Ana Ivanović, nemate razloga da žalite.

Ovakav razvoj događaja predstavlja veliki podstrek. Uzevši u obzir to da naš sajt nije grafički bogat, pretpostavka je da je žiriju pažnju privukla tema kojom se bavi, i način na koji su informacije o našoj familiji prikazane. To je dobro, jer su time poslali poruku da je upravo sadržaj najvažniji, a ne forma.

Još jedna zanimljivost je da je autor ovog sajta ušao u finale u još jednoj kategoriji na Veb Festu - kategoriji edukativnih sajtova, sa sajtom Vokabular - srpski rečnik što je, samo po sebi, svojevrsno priznanje.

Vreme za sećanja

Svojdruški rodoslov

Pisac i novinar Obrad Dodić objavio je 2005. godine hroniku Svojdruški rodoslov. Reč je o prvom istoriografskom delu pisca koji se do sada ogledao uglavnom u pisanju poezije i proze koje je objavljivao u mnogim književnim časopisima i listovima, kao i u tri zapažene knjige poezije.

 

Obrad Dodić

SVOJDRUŠKI RODOSLOV

Izdavač:
Narodna biblioteka
“Miloš Trebinjac”
Bajina Bašta

Za izdavača:
Radmila Bezarević

Recenzija:
Đorđe Pilčević

Štampa:
“Bratis” Užice

Tiraž: 300

Knjiga se može nabaviti kod autora:
Obrad Dodić
ul. JNA 2/2,
Bajina Bašta
telefoni:
031/863-062
064/662-9206

Knjiga Svojdruški rodoslov sadrži pet obimnih poglavlja i predgovor autora. Prvo poglavlje posvećeno je istorijatu samog Svojdruga, dok su u ostala četiri dati kompletni rodoslovi četiri zaseoka ovog sela: Miloševići, Milatovići, Nerandžići i Bare. Poseban deo prvog poglavlja predstavlja autorov opis sela Svojdruga i najvažnijeg naseljenog mesta Rogačice. Autor je Rogačicu okarakterisao kao nekadašnju varošicu koja ima bogatu i burnu prošlost, a danas doživljava sudbinu mnogih sličnih naselja, nekada visokog sjaja i ugleda, čiji je razvoj nepravedno zapostavljen i zaustavljen. Dodić je detaljno analizirao stanovništvo ovog kraja, njegovo poreklo i stalne migracije, doseljavanja i iseljavanja, i nastojao da ukaže na prve tragove naseljavanja ovog prostora pored reke Drine. Veoma je rečit podatak da su neka istraživanja pokazala da je svega 0,65 odsto stanovništva račanskog kraja starosedelačko. Ovaj prostor skoro u potpunosti je bio naseljavan stanovništvom iz Hercegovine i Crne Gore i to u nekoliko migracionih talasa, od početka XVIII veka do 1875. godine.

Ostala četiri poglavlja Dodićeve knjige predstavljaju rodoslove četiri svojdruška zaseoka i pravu krunu autorovog decenijskog strpljivog rada. Na ovim stranama nalaze se rodoslovi svih porodica ovog dela Podrinja, podaci o njihovom poreklu, doseljavanju, poreklu prezimena. To je prava istorija porodica Svojdruga, jer je autor opisao ne samo rodbinske veze i pratio niz od osnivača porodičnog stabla do današnjih dana, već je dao i opis ličnosti, njihova zanimanja i zanimljive dogodovštine iz života. Tekst je obogaćen šematskim prikazima rodoslova, fotografijama, panoramom zaseoka, dokumentima iz porodičnih arhiva itd.

Istraživanje koje je sproveo Dodić bazirano je na svestranom izučavanju izvora. Osim usmenih kazivanja i arhivskih izvora, Dodić je koristio izvore koje i profesionalni istoričari, nažalost, ne koriste tako često (nadgrobni spomenici, porodične arhive, predanja). Potpuno je prirodno što je istraživanje jedne lokalne istorije u velikoj meri morao da zasniva na usmenim kazivanjima stanovnika ovog kraja. Mnoge priče, predanja i verovanja prenošeni su sa kolena na koleno. Autor je koristio više vrsta arhivskih izvora. Reč je o različitim popisima satnovništva iz različitih perioda, a posebno su značajni “tefteri arački”, spisak poreskih glava, popis stanovništva Kneževine Srbije iz 1863. godine, popis stoke iz 1860. godine.

Pobude koje su vodile Dodića u ovoj obimnoj knjizi najbolje opisuju njegove nadahnute i iskrene reči iz predgovora knjige: “Stalno me je pritiskalo saznanje da mlađe generacije iz sela, kao i drugi koji su rođeni ili vode poreklo, u trci za boljim životom, sve više gube interesovanje za svoje poreklo, rod i svoje pretke.

Otkrivanje zavičajne istorije

Knjiga o crkvi Vaznesenja Hristovog u Rogačici

160 godina postojanja crkve Vaznesenja Hristovog u Rogačici je i vek i po istorije Rogačice i kraja čiji je jedno vreme bila centar. To je samo po sebi respektabilan razlog da se sve što se važno u tih 160 godina događalo sakupi u jednu knjigu. Tog lepog i važnog, ali ni malo lakog posla prihvatio se Obrad Dodić. Sa istrajnošću i odanošću prema prošlosti svog kraja pronašao je u literaturi, arhivskoj građi, na nadgrobnim spomenicima, u usmenoj narodnoj tradiciji, predanjima i svedočenjima najstarijih stanovnika ovog kraja i odabrao mnoge dragocene podatke koji bi bez njegovog truda i ove knjige svakako bili izgubljeni. Na taj način značajno je obogatio zavičajnu istoriju Rogačice.

Obrad Dodić
CRKVA
VAZNESENJA HRISTOVOG
U ROGAČICI

Izdavači:
Narodna biblioteka
“Miloš Trebinjac”
Bajina Bašta
Crkvena opština
Rogačica

Za izdavače:
Zorica Ilić
Milinko Lukić

Recenzija:
Dragica Matić, prof.

Korice:
Dejan Sekulić

Kompjuterska obrada:
KGS “Dominant”
Bajina Bašta

Štampa:
“Stefan Co”
Bajina Bašta

Tiraž:
1000 primeraka

Knjiga se može nabaviti
u Crkvi u Rogačici

Knjiga je podeljena na četiri poglavlja: Na vidiku istorije; Spomenik duhovnosti i kulture; Crkvena opština Rogačica; Ostali u trajnom sećanju. Na kraju je autor naveo obiman spisak izvora i literature koju je koristio za izradu monografije o Rogagačičkoj crkvi, a koja posredno pokazuje i koliko je autor ozbiljno pristupio istraživačkom poslu.

Prvo, a ujedno i po obimu najveće poglavlje obuhvata istorijat crkve u okviru istorijskih prilika u kojim je živeo srpski narod ovog kraja. Naveden je veliki broj zanimljivih i važnih podataka o crkvama brvnarama u Svojdrugu po kojima je ovaj kraj u srpskom narodnom graditeljstvu bio osoben; o rušenju i premeštanju crkava, zabeležio je sećanja na stara crkvišta i manastirišta, imena graditelja Osaćana, podatke o gradnji i obnovi crkve, imena sveštenika i učitelja koji su narod poučavali veri i prosvećivali ga od prvih i najstarijih do onih koji kao sveštenoslužitelji danas obavljaju svoju dužnost u Rogačičkoj crkvi. S obzirom na oskudnost pisanih dokumenata o tome, podaci u ovom delu temelje se najvećim delom na pretpostavkama izvedenim iz usmenih predanja ili posrednih svedočenja.

Autor potom piše o Rogačici u doba Kneževine kada je ova varošica bila centar Račanskog sreza, o društvenim i političkim prilikama koje su uticale na razvoj varošice; navodi značajne podatke iz života Rogačice: donošenje prvog plana za preuređenje varošice, ime inženjera koji je taj plan izradio; imena sreskih kapetana i načelnika, premeštanje centra sreza iz Rogačice u Bajinu Baštu 1858, osnivanje i gradnju škole u Rogačici i njene prve učitelje. Tako se nameće zaključak da je crkva bila centar duhovnog života oko kog se odvijao život njenih parohijana, sveštenici bili pokretači i realizatori mnogih naprednih i korisnih poduhvata kakva je bila gradnja i obnova crkve, škole, širenje pismenosti. Pišući o Crkvi u Rogačici, Dodić piše o istoriji ovog kraja za poslednjih vek i po.

U domaćinstvu Supurovića,u Rogačici kod Bajine Bašte

„Belka“ ojagnjila petorke

Za domaćinstvo Radenka i Mile Supurović iz Rogačice kod Bajine Bašte oktobar je bio berićetan. Krava „Cura“ je na svet donela dva zdrava teleta, krmača je oprasila 15 prasića, a najveću radost i iznenađenje priredila  je ovca „Belka“- ojagnjila je petorke. Jedno jagnje je uginulo a četvoro (dve ovčice i dva ovnića) pod brižnim nadzorom Mile i Radenka dobro napreduju.

- Možda bi i peto bilo živo da smo na vreme probili opnu, mi na selu kažemo amajliju, pa se jagnje ugušilo - kaže Radenko.

„Belka“ dozvoljava samo jednom jagnjetu da sisa, ljuti se ako joj ostala tri priđu i pokušaju da se nahrane majčinim mlekom.

- Tri jagnjeta hranimo, na flašicu i cuclu, tri puta dnevno kravljim mlekom u koje dodajemo hranu za bebe. Na preporuku veterinara dajemo i vitaminske injekcije da jagnjići ojačaju - kažu Supurovići.

„Belku“ nemačke rase „viterberg“ pre nekoliko godina kupili su u Bosni.Prve i druge godine ojagnjila je po jedno jagnje, a treće, odnosno ove godine - čak petoro, što je retkost nezabeležena u ovom delu zapadne Srbije.

- Prve dve godine „Belka“ se parila sa ovnom svoje rase, a treći put sa italijanskim „berganom“, ovnom od oko 150 kilograma. Rekli su nam da su ovce od „bergana“ krupne, mlečne i da ih je lako odgajiti.I, eto, posrećilo se ,i „Belki i nama-objašnjavaju Mila i Radenko.

R. Blanuša

Ukinuta zatvorska kazna Bajinobaštaninu Aksentiju Supuroviću

Pola stoleća uslovne slobode

Posle punih 56 godina ukinuta je uslovna zatvorska kazna Bajinobaštaninu Aksentiju Supuroviću (79), penzionisanom elektrotehničaru „Drinskih hidroelektrana “. Desilo se to nedavno kada je tročlano veće Okružnog suda iz Užica na čelu sa Ljubinkom Masal, donelo rešenje o njegovoj rehabilitaciji pošto je nepobitno utvrdilo da je Supurović,bivši zatočenik Golog otoka, bio žrtva progona i nasilja iz političkih i ideoloških razloga.

Do hapšenja od strane UDB-e došlo je 6. decembra 1949. godine, u vreme kada je bio student druge godine Elektrotehničkog fakulteta u Beogradu jer “ kao napredan i školovan omladinac, član SKOJ-a i Komunističke partije Jugoslavije, vaspitavan u duhu marksizma i lenjinizma nije razumeo zaokret u politici prema do tada bratskoj i prijateljskoj zemlji“. Odmah su ga smestili u beogradski zatvor „Glavnjaču“ gde je ostao tri meseca. Zatim je prebačen na Goli otok. Tamo je u okviru “ administrativno prinudne mere društveno korisnog rada“ punih 14 meseci radio uglavnom na prenošenju , utovaru i tucanju kamena.

- Prvog maja 1951. godine, rešenjem ministra unutrašnjih poslova FNRJ, koga je potpisao upravnik major Vojin Popović, veći broj mladih zatočenika Golog otoka dobio je uslovni otpust i premeštaj na gradilište železničke pruge Breza-Vareš u Bosni i Hercegovini. Bili smo na uslovnoj slobodi, pod stražarskim nadzorom sve do 20. septembra te godine, kada je došao kraj dvadesetomesečnog robijanja, ali je uslovna sloboda ostala i trajala sve do 21.marta 2007. godine . Tek tada je rešenjem užičkog Okružnog suda stavljena van snage. Potvrdila se izreka da je pravda spora, ali dostižna. Na nju sam čekao više od pet i po decenija - seća se Aksentije.

Zatočeništvo na Golom otoku bila je najtužnija epizoda u njegovom životu. Istrpeo je fizička maltretiranja, poniženja i druge muke.U glavi mu se stalno vrzmala misao da se živ neće vratiti u rodno selo Rogačicu.

- Mnogo je teško bilo mojim roditeljima, ocu Anđelku i majci Draginji jer više od osam meseci nisu znali gde se nalazim i da li sam živ. Bilo je nevolja i po povratku sa izdržavanja kazne. Pratila su me poniženja na odsluženju vojnog roka, u društvu, nije mi bilo omogućeno da završim uspešno započete studije, posledice je dugo vremena osećala uža porodica, familija, prijatelji su me izbegavali...

Ipak, imao je sreće da po povratku iz vojske dobije posao u bajinobaštanskom Električnom preduzeću, u kome se dokazao kao stručnjak, pa ga je to i preporučilo da kasnije ode u Hidroelektranu„Bajina Bašta“ i tu završi radni vek.

- Uvek sam zahvalan tadašnjem predsedniku opštine Bajina Bašta Đođi Jovanoviću i direktoru Električnog preduzeća Sretenu Pavloviću jer su imali hrabrosti da jednog golootočkog zatočenika prime na posao. Moglo je to da košta i njih, ali, srećom, nije im se ništa loše desilo zbog mene - ističe Aksentije Supurović, u ovim krajevima mnogo poznatiji po nadimku Supur.

Milan B. Andrić